TegenGas heeft daartoe het programma “HOE HET OOK KAN” ontwikkeld om de belangen van de bewoners van de Merenwijk in de energietransitie op basis van verifieerbare en objectieve informatie te behartigen.

Wij zien met belangstelling de nadere uitwerking van de besluiten van de gemeenteraad in de Transitievisie Warmte tegemoet. Hopelijk biedt dat voldoende basis om met de gemeente bij de volgende stappen samen te werken. TegenGas blijft de bewoners informeren over de gemeentelijke plannen en blijft de belangen van de bewoners inbrengen bij de gemeente. Dat kan tevens zorgen voor het noodzakelijk draagvlak tijdens de energietransitie. Keuzevrijheid betekent dat geen dwang bij welke keuze dan ook kan worden opgelegd.

Bij dit programma houden we, naast de gemeente, nauw contact met andere wijken, in en buiten Leiden. Speerpunten zijn het Houtkwartier en de wijk Kloosterveen in Assen. Contacten zijn er ook met onderwijsinstellingen, aannemers en installateurs.

De meeste bewoners zijn geïnteresseerd in het antwoord op de vraag wat de keuzemogelijkheden zijn, gezien hun beschikbare middelen, de kenmerken van hun specifieke woning en de wijze van bewoning, maar wellicht belangrijker, het huidige gemis aan duurzame energie, en niet minder belangrijk het gemis op het moment dat er vraag is Zolang de hoeveelheid duurzame energie onvoldoende is, kan er überhaupt geen sprake zijn van een energietransitie. Het is belangrijk dat deze conclusie het fundament moet zijn van enerzijds innovatie waarmee wèl voldoende duurzame energie op het juiste moment beschikbaar komt en anderzijds van de inzet van bestaande technologie. Alle stappen moeten aantoonbaar een stap zijn in de goede richting naar een emissieloze samenleving.

TegenGas zal wijkbijeenkomsten organiseren waar de problematiek van de bewoner omgezet wordt in een onderzoeksopdracht voor een deskundigengroep. De resultaten worden gepresenteerd en komen beschikbaar in de TegenGas kennisbibliotheek. Daarmee komen “altijd goed maatregelen” beschikbaar die geverifieerd zijn vanuit het belang van de bewoner.

Wij presenteren hier een aantal in het oog springende onderwerpen. Op de wijkbijeenkomsten zullen de bewoners moeten aangeven welke onderwerpen prioriteit hebben en welke andere eventueel later ter hand genomen moeten worden.

Zonnepanelen.
Als het elektriciteitsnet volloopt dan kunnen we de fel begeerde duurzame energie niet langer opwekken met zonnepanelen. De financiële haalbaarheid wordt verder verminderd door het afschaffen van de salderingsregeling. Daar hebben we als TegenGas geen invloed op. De gemeenteraad heeft zich positief uitgesproken over de opslag van zonne-energie. We zullen onze plannen voor het plaatsen van een buurtbatterij in overleg met de gemeente nader uitwerken waarbij duurzaamheid en praktische haalbaarheid aangetoond moeten worden. Voor elke innovatie is in de beginfase steun van de overheid nodig. Een buurtbatterij zal daarop geen uitzondering zijn.

Hybride warmtepomp.
Het plaatsen van hybride warmtepomp is een uitstekende tussenoplossing om het aardgasverbruik te verminderen. Omdat de gebruikte elektriciteit grotendeels opgewekt wordt met fossiele brandstoffen moet de netto bijdrage aan CO2 reductie in kaart gebracht worden. We zullen moeten nagaan voor welk type woningen en welke bewoningswijze deze oplossing geschikt is. Een vervolgonderzoek met installateurs, uitmondend in concrete offertes, zal hier de gewenste duidelijkheid moeten geven. Er zijn belangrijke randvoorwaarden. Gelukkig heeft de gemeenteraad besloten dat de gasleidingennet beschikbaar blijft. De gevolgen van de toename van het elektriciteitsverbruik voor de belasting van het netwerk zal in kaart moeten worden gebracht. Dat geldt ook voor de noodzakelijke uitbreiding van het netwerk.

Waterstof.
In contacten met de netbeheerder van het aardgasnetwerk zetten we ons in om het aardgasnetwerk in de Merenwijk technisch in goede staat te houden. We weten ons daarbij inmiddels gesteund door het overgrote deel van de gemeenteraad. Tevens zullen we de ontwikkelingen op het gebied van waterstof nauwlettend volgen. Verschillende netbeheerders doen onderzoek naar het gebruiken van waterstof binnen het aardgasnetwerk en voeren verschillende pilots uit. We zullen dit op de voet volgen en zo mogelijk aanhaken.

Woningaanpassingen.
Volgens de wetten van de natuurkunde levert een lagere CV of warmtenet temperatuur geen energiebesparing op. Wat gebeurt er evenwel in de praktijk? Omdat de voorgestelde temperatuurverlaging nauwelijks is onderbouwd, ligt hier een onderzoeksvraag naar de relatie temperatuur en energiebesparing vanuit het perspectief van de bewoner.
Er is voor de individuele bewoner nog steeds grote onduidelijkheid over de kosten van isolatie en welk doel daarbij moet worden nagestreefd. Schattingen van TegenGas op basis van ervaringen van woningcoöperaties en offertes liggen in de tienduizenden euro’s, oplopend tot € 100.000. Het is de hoogste tijd voor onafhankelijke en verifieerbare informatie. Er zullen dus offertes moeten worden aangevraagd

Biomassa.
Inmiddels heeft de EU besloten dat de fictieve CO2 reducties van de Rotterdamse restwarmte veel te rooskleurig zijn. De grootschalige verbranding van bomen, de brandstof van de meeste warmtenetten met als doel “van het gas af”, stuit op steeds meer maatschappelijke weerstand omdat biomassa veel vervuilender is dan aardgas én omdat het onlogisch is de natuur te verbranden om het klimaat te redden.

Om het programma “Hoe kan het ook” te financieren heeft TegenGas een subsidie van de gemeente aangevraagd. In de aanvraag is uitgebreid aangegeven dat TegenGas maar één belang heeft, nl. het als onafhankelijk burgerinitiatief behartigen van het belang van de bewoners.